Kennismaken met heel verschillende kanten van cultuur
Cultuur kan je raken. Met een leuk verhaal, een vrolijke voorstelling of misschien een sombere boodschap... Ook kan cultuur je confronteren met lastige zaken, om ze boven tafel te krijgen en bespreekbaar te maken. Wat zegt dit? Wat kan ík hiermee, als persoon en in mijn vak? Dát was de inzet van een dag vol cultuur in De Harmonie in Leeuwarden, voor studenten van opleidingen voor onderwijsassistent en pedagogisch werk.
Uit vrijwel alle mbo-colleges van Firda kwamen studenten en docenten woensdag naar de stadsschouwburg. Voor de studenten uit Leeuwarden was dit bekend terrein. Deze dag was immers ook de afsluiting van een project waarin De Harmonie hen eerder uitnodigde voor een serie voorstellingen, steeds met een gesprek erna om de boodschap ervan samen te ‘vertalen’.
Aan de slag
Dit keer waren de studenten in de ochtend vooral zelf aan de slag. Heel wat studenten moesten best een drempel over, maar samen neem je zo’n stap veel gemakkelijker. Om ‘t in een workshop van Marrit Jellema - stadsdichter in Leeuwarden - aan te durven om bijvoorbeeld te schrijven over ‘anders zijn’, eenzaamheid en de scheiding van je ouders: ‘Het enige wat ik wil, is dat jullie weer van elkaar houden…’ Waar een student het zelf niet kon, las Marrit het gedicht voor als ‘spoken word’.
In een workshop van Tryater oefenden studenten met het invullen van een ‘gatenverhaal’ voor kleuters, over de avonturen van Hilde en muis Mûs. En hoe zorg je soepel voor wat emotie in je toneelspel? In de workshop ‘Zeg het zonder woorden’ van de Podiumschool konden studenten veilig samen werken aan hun spel. Want hoe gaat dat, als je als ‘boze buur’ aanbelt bij jonge buren die veel lawaai maken in een feest? Dan moet je wat durven.
Bij cabaretier Luuk Ransijn gingen studenten in de kleedkamer aan de slag met een idee voor een eigen verhaal, liefst over iets waar zij zich al jaren ergeren. Dan kies je immers vaker wat stevige woorden voor jouw emoties. Ook was er in de foyer van de Harmonie van alles te beleven, van mooie groepsfoto’s in theatrale kleren tot goede gesprekken bij de Koffiefilosoof.
Confronterend
In deze sfeer was de middag voor Kim Karssen, een jonge theatermaker die in haar werk vaak grenzen opzoekt en in haar voorstellingen open spreekt over hedendaagse thema’s. Karssen geeft - volgens een recensie in de landelijke Theaterkrant - ‘pijnlijke thematiek een luchtige draai en spoort aan tot nadenken’.
Het werk van Karssen is confronterend. Haar voorstellingen nodigen uit tot gesprekken over wat ons raakt en wat ons beweegt. Dat past bij de inzet van Firda: studenten opleiden tot kritische en zelfstandige burgers die weten wat hén raakt en beweegt in onze huidige samenleving. Dat vraagt ook om kennismaken met een andere kijk op de wereld, om na te gaan hoe die zich verhoudt met jouw beeld.
Waar een flink deel van haar publiek Karssen woensdag prima kon volgen in haar verhalen met harde humor en confronterende scenes vol ongemak, was haar werk voor een aantal docenten en studenten te heftig. Zij namen het initiatief én hadden ook alle vrijheid om de zaal te verlaten.
Zo’n stuk vraagt dan mogelijk om verder gesprek, onder meer over de impact van deze ervaring en wat dit theaterstuk zegt over hedendaagse thema’s die ook onze studenten kunnen raken.
Zoals bij andere voorstellingen in dit project is hiervoor - waar dat goed is - in de mbo-colleges alle ruimte. Want cultuur kan ook heel hard schuren…