Empathie Avontuur zet studenten van Firda aan het denken
EMMELOORD/URK – Door de school hangen allemaal wolkjes met daarop zinnen als: ‘Wat denk je dat hij nu echt nodig heeft’, ‘Hoe zou het zijn als ik echt goed luister’ en ‘Hoe zou jij je voelen als je in zijn situatie zat?’ Vragen waarmee de ‘empathiespier’ wordt getraind, leggen docenten burgerschap Maaike Elfring-Witkam en Moniek Meijers, en coördinator Brede Vorming Greet Kleijn van Firda uit. Zij organiseerden afgelopen week het Empathie Avontuur voor hun eerstejaars studenten in Emmeloord en op Urk. ‘Hier oefenen ze met zich inleven in anderen.’
Doelstelling van Firda is dat studenten niet alleen een vak leren, maar zich ook persoonlijk ontwikkelen. Bijvoorbeeld in de lessen burgerschap, waarin ze kennismaken met de wereld waar ze straks in terechtkomen. Elfring-Witkam: ‘We willen ze voldoende vaardigheden meegeven om mee te kunnen doen in de maatschappij.’
Maar daar is oefening voor nodig, weet ook coördinator brede vorming, Greet Kleijn. ‘Door de verharding in de samenleving, wordt er snel geoordeeld over anderen. Mensen vinden het steeds moeilijk om zich in te leven in hun medemens. Zeker op het gebied van gender, seksualiteit, racisme en het vluchtelingenbeleid.’
En daar kun je allerlei lessen tegenaan gooien, maar empathie is volgens de drie een spier die je moet trainen. Meijers: ‘Echt oefenen. Ervaren hoe het is om te praten met iemand die ver van je afstaat of niet op jou lijkt. Dat kunnen wij niet in het klaslokaal doen.’
Gastlessen
Het Empathie Avontuur haalde die buitenwereld naar de school. Eerstejaars studenten volgden hier een gastles van bijvoorbeeld een veteraan of vluchteling. Of over thema’s als dementie en homoseksualiteit in de kerkgemeenschap.
Er was ook een programma in de stijl van College Tour van het Nationaal Gesprek Slavernij Verleden. Hierin ging schrijfster en historica Eva Vriend aan de hand van de geschiedenis van Urk met studenten in gesprek over hoe discriminatie en vooroordelen jarenlang kunnen doorwerken in een samenleving. Jerry Afriyie vertelde de studenten hoe dat ook voor mensen van kleur zo is.
‘Het heeft me echt aan het denken gezet’, zei een studente na afloop. ‘Bijvoorbeeld ook over Zwarte Piet. Ik associeerde dat altijd met een feest, maar ik snap nu beter dat de figuur Zwarte Piet niet voor iedereen een feest is.’
Ook na het Gesprek werd er door de studenten in de gangen nog volop doorgepraat over het thema.
Gesprek met onbekenden
Daarnaast gingen de studenten in gesprek met een voor hen onbekende persoon. Elfring-Witkam: ‘Daar hadden zich 65 mensen uit de Noordoostpolder en Urk voor aangemeld.
Vanuit allerlei vrijwilligersorganisaties hebben mensen deelgenomen, maar ook ondernemers en veel mensen met een bijzonder verhaal, beroep of hobby. Zo was er bijvoorbeeld, iemand van de Reddingsbrigade, een man die de Tweede Wereldoorlog heeft meegemaakt en burgemeester Roger de Groot van de Noordoostpolder.’
De ruim 300 studenten gingen in groepjes van maximaal drie in gesprek. Meijers: ‘We hebben van tevoren een film gekeken over het thema empathie, alvast wat vragen op papier gezet en geoefend met open en gesloten vragen. Dat was heel nuttig, want veel studenten vonden het toch wel een beetje spannend.’
Toch bleek het uiteindelijk allemaal mee te vallen, vertelt Kleijn. ‘Het waren vrijwel allemaal mooie, inspirerende gesprekken, waarin de studenten ook over zichzelf durfden te delen. Dat was heel mooi om te zien.’
De drie hopen dat ze hun pupillen met het Empathie Avontuur aan het denken hebben gezet over je inleven in een ander. Meijers: ‘We gaan hier in de lessen burgerschap weer mee verder. De studenten gaan ook nog een creatief portret maken van de persoon die ze hebben gesproken. Dat kan in de vorm van tekst of beeldend. Dat verzamelen we allemaal in een tentoonstelling hier op school.’
Elfring-Witkam: ‘Op die manier kunnen we de lenigheid van hun brein verder trainen. En als het even kan, maken we van het Empathie Avontuur een jaarlijks terugkerend evenement.’