De afgelopen jaren zien we in Nederland een duidelijke daling in het aantal mbo-studenten. Dit nieuws vraagt om reflectie, zeker in een tijd waarin praktische beroepen steeds harder nodig zijn. Bij Firda voor Volwassenen hebben we hier een uitgesproken visie op.
De daling van het aantal mbo-studenten betreft vooral het jongerenonderwijs en is grotendeels te verklaren door demografische ontwikkelingen: simpelweg minder jongeren in de leeftijdsgroep. Maar er speelt meer. Het imago van praktisch onderwijs heeft de afgelopen decennia flink geleden. Generaties zijn opgegroeid met het idee dat succes gelijkstaat aan een theoretische opleiding en een baan ‘met een schoon bureau’. Hierdoor is praktisch werk, en dus ook praktische opleidingen, minder aantrekkelijk geworden.
Verschillende onderzoeken, zoals die van Planbureau Friesland, bevestigen dit beeld. Onder jongeren staan technische-, bouw- en zorgopleidingen steevast onderaan de lijst van populaire studierichtingen. Tegelijkertijd schreeuwen juist deze sectoren om nieuwe vakmensen. Hierdoor zijn er volop kansen op een baan. En nog goed betaald ook. In bijvoorbeeld de sectoren techniek en bouw zijn de salarissen fors gestegen door de grote vraag en krapte op de arbeidsmarkt. Dus daar hoeft het niet aan te liggen.
Omdat de daling zich vooral voordoet in het jongerenonderwijs, is de instroom vanuit jongeren niet voldoende om de arbeidsmarktvraagstukken op te lossen. Volwassen zij-instromers zijn daar wél het antwoord op. Voor mensen die zich willen omscholen, bijscholen of een nieuwe start willen maken, is het mbo een springplank naar betere kansen op de arbeidsmarkt. Bij Firda voor Volwassenen zien we dagelijks hoe volwassenen er bewust voor kiezen om toch die stap te zetten. Hun motivatie is hoog: ze willen niet alleen een carrièreswitch maken, maar ook de passie in hun werk opnieuw ontdekken. Of het nu gaat om het oppakken van een opleiding die ze eerder hebben laten liggen of het zoeken naar werk dat hen echt voldoening geeft – het is nooit te laat om te leren en jezelf te ontwikkelen.
Als maatschappij moeten we opnieuw nadenken over de waarde van opleidingen en beroepen. De focus op theoretische ‘statusbanen’ heeft ons niet geholpen om tekorten in cruciale sectoren zoals de zorg, techniek en bouw op te lossen. Het is tijd om hierin te sturen, zonder individuele vrijheid volledig uit het oog te verliezen.
Daarnaast mag er best een mentaliteitsverandering komen. Praktische beroepen zijn niet minderwaardig. Integendeel, ze zijn vaak goed betaald, innovatief en essentieel voor onze maatschappij. Dat verhaal moeten we veel sterker vertellen, met beelden en verhalen die jongeren én volwassenen aanspreken.
Bij Firda dragen we bij door het onderwijs te flexibiliseren, speciaal voor volwassenen, bedrijven en instellingen. We bieden meer dan 300 opleidingen, cursussen, mbo-certificaten, brancheopleidingen en e-learnings die speciaal zijn ingericht op de leerbehoefte van volwassenen. Van mensen die willen switchen of werkenden die zich in hun vakgebied verder willen specialiseren. Denk aan korte, praktische modules die te combineren zijn met werk en privé, maar ook aan het versnellen van een mbo-opleiding, avondscholing en les met volwassenen en vakgenoten. Ook werken we intensief samen met bedrijven om maatwerktrajecten te bieden.
Met het volwassenenonderwijs krijg je een tweede kans. Bijscholen of omscholen geeft niet alleen nieuwe carrièrekansen, het helpt ook sectoren die kampen met personeelstekorten. Deze koppeling tussen individuele ontwikkeling en maatschappelijke behoefte is precies wat volwassenenonderwijs zo waardevol maakt.
De daling in mbo-studentenaantallen in het jongerenonderwijs is een signaal dat vraagt om actie en een nauwe samenwerking tussen onderwijs, overheid en arbeidsmarkt. Als opleider willen wij onderdeel zijn van de oplossing. Door flexibel en toekomstgericht onderwijs te bieden en praktisch werk weer de plek te geven die het verdient, dragen wij ons steentje bij.
Voor iedereen die opnieuw wil beginnen of zich verder wil ontwikkelen: het is nooit te laat om te leren.
Twijfel je welke opleiding of cursus bij je past? Heb je vragen over een opleiding of cursus die wil doen? Of heb je nog helemaal geen idee? Vraag dan een persoonlijk adviesgesprek aan. Onze collega's staan voor je klaar en beantwoorden ál je vragen.
